00:00 phút sáng ngày 5/9, chỉ còn mấy tiếng nữa là trời sáng. Ngày hôm nay, sẽ có hàng triệu đứa trẻ vui mừng cho ngày tựu trường, và cũng sẽ có hàng triệu thanh niên bắt đầu một cuộc đời mới với ngôi trường đại học mình mơ ước. Nhưng trong niềm hân hoan ấy, có khi nào chúng ta không chú ý tới cảm giác của hàng triệu người còn lại — những người “Trượt/không học đại học”?
Thử nhấc bàn phím lên và tìm kiếm cụm từ: “tự sát vì áp lực học tập”, bạn sẽ thấy 55.600.000 kết quả được hiển thị chỉ sau 0.37 giây. Đại học vốn được người ta mặc định với những từ ngữ tốt đẹp như: “cột mốc quan trọng”, “con đường dẫn đến thành công”… Nhưng phải chăng, cũng chính sự mặc định đó đã ngày càng trở thành thứ áp lực nặng nề với những người trẻ, khiến cho họ khó mà vượt qua nỗi ám ảnh về tương lai phía trước khi không đỗ được vào ngôi trường mà mình mong muốn.
Không thể phủ nhận đại học tạo cơ hội và lộ trình phát triển cho mỗi chúng ta, nhưng trong số bạn, có ai tự tin để trả lời câu hỏi: “Trượt đại học có khiến bạn trở thành kẻ thất bại?”.
Mục lục
Mọi con đường đều dẫn đến thành Rome
Chúng ta phải chăng đã nói quá nhiều về bằng cấp và địa vị? Bố mẹ thường nói với con mình từ nhỏ những câu như: “Nhìn anh A, chị B kia học trường X, trường Y giỏi chưa kìa, kiếm được nhiều tiền chưa kìa”… Lớn dần, suy nghĩ phải vào trường đại học tốt để thành công đã ăn sâu vào trí óc mỗi người. Nó đúng, nhưng đại học không phải là con đường duy nhất. Học hành tất sẽ giúp ích cho chúng ta, nhưng hãy nhớ rằng, cuộc đời bao la rộng lớn cũng là một trường học, và mỗi người có thể học qua nhiều cách, nhiều nơi để có được sự thành công.
Và nếu bạn cần một minh chứng, tôi sẽ kể bạn nghe về Aaron — UI Designer tại Got It. Đam mê và theo đuổi ngành thiết kế — một ngành khác hẳn với các thành viên còn lại trong gia đình, Aaron đã và đang nỗ lực không ngừng để thể hiện bản thân, xây dựng sự nghiệp từ những bước đầu vô cùng khó khăn. Aaron kể cho tôi nghe về lúc cậu thi đại học:
Chàng trai của chúng tôi đã bắt đầu với một cú “trượt đại học” như thế. Nhưng sau đó, Aaron đã dành rất nhiều thời gian trau dồi kiến thức của mình qua các khoá học khác nhau, học hỏi từ những người đi trước, cũng như tự đúc kết kinh nghiệm qua thực tế công việc. Và kết quả là, dù con đường này không dẫn Aaron đến “thành Rome”, nhưng lại dẫn anh chàng đến… Milan :D. A’ Design Award — giải thưởng lớn nhất về thiết kế trên toàn thế giới đã gọi tên cậu cùng các thành viên đến từ Design team của Got It trong hạng mục “Giải thưởng Thiết kế Công nghệ, Ứng dụng và Phần mềm Di động”. Giờ thì ai dám nói, Aaron là kẻ thất bại nào?
Còn bạn, nếu hôm nay bạn trượt đại học, thì sao?
Đừng lãng phí thời gian để thu mình lại một góc rồi sống cùng nỗi tiếc nuối. Nếu bạn vẫn giữ được đam mê với một lĩnh vực nào đó, hãy mở cửa ra để khám phá thế giới ngoài kia và tìm cho mình một cách học khác. Ngoài đại học, bạn vẫn còn vô vàn cơ hội với những nguồn học liệu mở, các khoá học trực tuyến hoặc các lớp học nghề. Thoả sức sống với ước mơ là điều nên được quyết định bởi bạn, là lựa chọn của bạn chứ chẳng phải đâu xa…
Bằng đại học không chi phối cuộc đời bạn
Cả tôi và bạn đều hiểu: thi đại học, áp lực từ bạn bè có khi còn ghê gớm gấp mấy lần áp lực đến từ phụ huynh. Cả trước và sau kỳ thi, ta không ngừng gặp những câu hỏi đến từ chúng bạn như: “Mày đăng kí trường nào”, “Biết điểm chưa?”, “Được bao nhiêu điểm?” hay “Đỗ nguyện vọng 1 không?”… Nếu điểm số thua bạn kém bè, thậm chí ta còn muốn tự dìm chết trong sự sĩ diện và tự ti của bản thân trước cả khi ai đó kịp xì xào bàn tán.
Thế nhưng, có thể bạn chưa một lần nghĩ đến, bạn chẳng trở nên kém cỏi hơn chút nào bởi chuyện trượt đại học. Và chắc chắn, bằng đại học không làm bạn bỗng nhiên đẹp trai, xinh gái hay đẳng cấp, giàu có hơn. Ở Got It cũng có thêm một câu chuyện về một nhân vật không được tạo nên bởi bằng đại học như thế.
Tôi chat với Frank một ngày đầu mùa hạ cho vị trí “Technical Product Manager” (TPM) — một vị trí tôi có thể cam đoan là “khù khoằm” bậc nhất đối với một start-up công nghệ như Got It. Bởi ở đất này, số lượng người Việt làm product thành công ở Silicon Valley đã hiếm, mà việc tìm ra một TPM đủ tầm để làm với đội ở “Thánh địa công nghệ” ấy lại còn đau đầu hơn.
Sau 3 tháng phỏng vấn lên xuống, tôi gần như tuyệt vọng, không thấy hồ sơ khớp, ứng viên bị từ chối bởi team Product Manager tại US ngày càng tăng. Tưởng như sắp bị sếp cho knock out đến nơi thì tôi gặp Frank — với một bề dày kinh nghiệm hợp với công ty tôi, và cũng đã từng làm start up. Giữ vẻ ngoài bình tĩnh, còn trong lòng thì đang nhảy tango, tôi hỏi Frank: “Anh ơi anh học đại học trường gì để em điền vào hồ sơ ạ?”. “Anh không học đại học, có sao không em?”
Ừ thì chả sao, Got It cũng đủ nhiều bằng cấp từ tiến sỹ, đại học hay không học đại học. Thế nhưng với TPM thì tôi cũng run chứ. Chờ anh phía trước là 6 vòng phỏng vấn cân não với các chuyên gia của Silicon Valley. Có khi nào một cước trượt luôn?! Tôi gần như nín thở khi mỗi vòng lại nhận được kết quả: “Great candidate, I like him.” Và giờ nếu bạn hỏi Frank ở đâu, thì anh đang là một trong những thành viên quan trọng của chúng tôi. Và Got It tự hào khi mình có một thành viên như thế.
Khi một cánh cửa đóng lại, nhiều cánh cửa khác mở ra.
Có lẽ, bạn đã nghe câu nói này nhiều lần, nhưng vì đang chìm trong đau khổ của thất bại, có lẽ bạn đã không nhớ đến, hoặc tự nhủ đó là một điều hão huyền. Nếu bạn dừng lại một phút giây thôi, thử đứng ra khỏi góc tối của thất bại, bạn sẽ thấy cuộc đời này vẫn đẹp, nhiều điều thú vị vẫn đang chờ bạn ở phía trước, bố mẹ, bạn bè vẫn yêu bạn như thế nào (dù bạn đỗ hay trượt đại học). Và rồi vì một lý do nào đó, vũ trụ muốn bạn học bài học thất bại này, để đủ dũng cảm mở một cánh cửa khác, tốt đẹp hơn, và dành riêng cho bạn.
Ít nhất, chỉ hôm nay thôi, trong một ngày tháng 9 nắng vàng tươi như màu tuổi trẻ — hãy nở một nụ cười thật tươi, đứng thật thẳng lưng trước tất cả mọi người, và tự thưởng cho mình một điều mà bạn yêu thích. Để rồi sau đó, bạn lại là một chú ngựa non đầy mạnh mẽ và tự tin trở lại đường đua của mình.
Rất nhiều người ở Got It đã đứng dậy sau cú ngã đầu tiên
Giờ thì đến lượt bạn đứng dậy khỏi vấp ngã
Bạn có dám thử không?
