Rèn luyện tốt kỹ năng tư duy phản biện sẽ giúp bạn làm việc chu đáo và hiệu quả hơn rõ rệt. Nhờ đó, dù ở trong môi trường nào thì người có tư duy phản biện tốt luôn được đánh giá cao. Vậy làm thế nào để rèn luyện kỹ năng này? Got It sẽ giúp bạn giải đáp chi tiết thắc mắc ấy qua bài viết sau đây.
Mục lục
1. Tư duy phản biện là gì?
Tư duy phản biện (Critical Thinking) là một kỹ năng vô cùng quan trọng mà bất cứ ai cũng nên trang bị. Bạn có thể hiểu đơn giản tư duy phản biện là khả năng vận dụng suy nghĩ độc lập và suy nghĩ phản chiếu nhằm làm sáng rõ với mọi việc xung quanh. Nhờ việc tư duy phản biện mà bạn có thể dễ dàng xử lý tất cả những vấn đề một cách đơn giản, hiệu quả hơn, có chiều sâu hơn.
Quá trình tư duy phản biện bao gồm xác định khái niệm, phân tích và tổng hợp thông tin thông qua các kỹ năng quan sát, lý luận cùng khả năng giao tiếp của mỗi người. Do đó, bạn cần phải rèn luyện rất nhiều để nâng cao tư duy phản biện.
2. Đặc điểm của tư duy phản biện
Dù bạn sở hữu trí nhớ tốt cùng kho tàng kiến thức chuyên sâu nhưng chưa chắc đã là người có tư duy phản biện tốt. Tư duy phản biện không đơn thuần là việc tích lũy và thu thập thông tin. Người có tư duy phản biện cần phải biết chọn lọc và suy luận thông tin để giải quyết vấn đề triệt để, hiệu quả nhất.
Bạn không nên nhầm lẫn giữa tư duy phản biện với việc tranh cãi hay chỉ trích vấn đề. Điểm chung của cả hai đều là làm sáng rõ những thiếu sót trong lập luận. Tuy nhiên, tư duy phản biện mang tính chất là đưa ra lập luận đúng đắn để xây dựng và giải quyết vấn đề tốt hơn. Bạn có thể dễ dàng nhận ra một người có tư duy phản biện khi họ có đủ những kỹ năng sau:
- Đưa ra các quan điểm trên lập trường hiểu và có sự logic.
- Có khả năng nhận dạng và đánh giá các lập luận.
- Tìm ra những lỗi sai phổ biến trong cách lập luận vấn đề.
- Giải quyết các sai sót một cách có hệ thống.
- Tôn trọng tính đúng đắn trong các quan điểm và cách suy luận.
3. Phương pháp nâng cao kỹ năng tư duy phản biện hiệu quả
Không phải ai sinh ra cũng có kỹ năng phản biện, do đó việc rèn luyện tư duy là điều cần thiết. Dưới đây là một số phương pháp rèn luyện tư duy phản biện hiệu quả bạn có thể tham khảo:
- Chủ động trau dồi vốn kiến thức cho bản thân: Để tranh luận và đưa ra phản biện khách quan thì bạn cần có nhiều kiến thức. Hình thành thói quen quan sát, học tập mỗi ngày sẽ giúp bạn làm dày vốn tri thức của mình.
- Đánh giá mọi việc bằng một tầm nhìn khách quan: Bạn không nên giải quyết vấn đề theo cảm tính. Việc bạn đặt cái tôi quá cao khi nhìn nhận một vấn đề có thể khiến lập luận mất đi sự chính xác và khách quan.
- Rèn luyện thói quen đặt câu hỏi: Thường xuyên đặt câu hỏi sẽ giúp bạn tự hoàn thiện bản thân mỗi khi giải quyết vấn đề. Nhờ đó, bạn có thể giải quyết vấn đề một cách chỉn chu nhất.
- Sử dụng sơ đồ hóa ý kiến: Khi tiếp cận một vấn đề nào đó, bạn cần xác định rõ vấn đề cần giải quyết là gì, về ai, liên quan đến lĩnh vực nào. Sau đó bạn sẽ dựa trên những cơ sở khoa học để hình thành câu hỏi và làm rõ vấn đề.
Tư duy phản biện là kỹ năng sống vô cùng quan trọng mà bạn không nên xem nhẹ. Bạn nên tích cực rèn luyện kỹ năng tư duy phản biện để hoàn thiện bản thân và tạo ra những bước ngoặt lớn trong cuộc đời, sự nghiệp sau này.
