Trong bài viết dưới đây, bạn sẽ được tìm hiểu về vai trò của CSS trong thiết kế website và một số hướng dẫn CSS cơ bản dành cho người mới tiếp cận với ngôn ngữ này. Đặc biệt, nếu bạn có định hướng trở thành lập trình viên frontend thì việc học CSS là vô cùng cần thiết.
Mục lục
Vì sao nên sử dụng CSS?
CSS (Cascading Style Sheet) là ngôn ngữ được sử dụng để thiết kế một tệp HTML. Nó mô tả cách mà các phần tử HTML được hiển thị trên màn hình, trên giấy hoặc trên các phương tiện khác. CSS tạo nên “phong cách” cho các phần tử trên website nhờ việc thêm màu sắc, hiệu ứng, thay đổi bố cục, kích thước và kiểu chữ,…. để tạo nên một giao diện bắt mắt, khoa học.
CSS giúp lập trình viên tiết kiệm được rất nhiều công sức và thời gian cho việc lập trình nhờ khả năng kiểm soát bố cục của nhiều trang web cùng một lúc.
Một số hướng dẫn CSS căn bản
Cú pháp CSS
Cú pháp của CSS gồm một bộ chọn và một khối khai báo. Bộ chọn trỏ vào phần tử HTML mà bạn muốn tạo kiểu.
Khối khai báo chứa ít nhất một khai báo được phân tách bởi các dấu chấm phẩy. Trong mỗi khai báo sẽ có một tên thuộc tính CSS và một giá trị, được phân tách với nhau bằng một dấu hai chấm. Các khai báo được bao quanh bởi các dấu ngoặc nhọn.
Trong ví dụ trên, p là một bộ chọn, trỏ đến thẻ <p> trong HTML. Màu sắc là một thuộc tính, màu đỏ là giá trị thuộc tính đó. Text-align là một thuộc tính và center là giá trị thuộc tính đó.
Nhúng CSS vào một trang HTML
Có 3 cách để nhúng CSS vào HTML:
External CSS
Với cách này, bạn có thể dễ dàng thay đổi giao diện của cả trang web chỉ nhờ việc thay đổi duy nhất một tệp. Bạn chỉ cần:
- Tạo một tập tin có tên bất kỳ với đuôi là .css (ví dụ mystyle.css). Cách này có thể được viết trong mọi trình soạn thảo văn bản, miễn là bạn để tên tệp có đuôi .css là được.
- Sử dụng cú pháp thẻ <link> sau đây trong phần <head> của trang HTML:
Internal CSS
Cách thức này được áp dụng trong trường hợp một trang HTML có một kiểu cách duy nhất. Nó được xác định trong thẻ <style> ở phần <head> của trang HTML.
Inline CSS
Inline CSS được sử dụng để thiết kế một kiểu cách riêng cho từng phần tử độc lập, được xác định trong thuộc tính style của phần tử liên quan. Tuy nhiên, cách thức này có thể khiến nội dung trên trang của bạn bị xáo trộn. Vậy nên, bạn hãy hạn chế sử dụng cách thức này.
Các CSS Selector cơ bản
CSS Selector (bộ chọn CSS) có nhiệm vụ tìm kiếm hoặc chọn ra các phần tử HTML mà bạn muốn tạo kiểu. Ta có thể phân chia các bộ chọn trong CSS thành 5 loại: bộ chọn đơn giản (Simple selector), bộ chọn kết hợp (Combinator selector), bộ chọn lớp giả (Pseudo-class selector), bộ chọn phần tử giả (Pseudo-elements selector) và bộ chọn thuộc tính (Attribute selector).
Bài viết này chỉ đề cập đến các selector cơ bản nhất trong CSS.
CSS Selector cho phần tử (CSS element Selector)
Selector này cho phép chọn các phần tử HTML dựa theo tên của chúng.
CSS Selector cho id (CSS id Selector)
Bộ chọn này sử dụng thuộc tính id của một phần tử HTML bất kỳ để chọn ra phần tử cụ thể. Do id của một phần tử là duy nhất trong trang đó, nên Selector id chỉ được sử dụng để chọn 1 phần tử duy nhất.
Muốn áp dụng bộ chọn này, bạn viết ký tự # kèm theo id của phần tử. Lưu ý rằng, tên id của phần tử không thể bắt đầu bằng một con số.
CSS Selector cho lớp (CSS class Selector)
Bộ chọn lớp chọn ra các phần tử HTML với 1 thuộc tính lớp cụ thể. Để chọn những phần tử này, bạn viết ký tự dấu chấm kèm theo tên lớp đó.
Ngoài ra, bạn cũng được phép chỉ định rằng chỉ các phần tử HTML cụ thể mới bị ảnh hưởng bởi 1 lớp. Các phần tử HTML còn có thể tham chiếu đến nhiều lớp khác nhau.
CSS Selector tổng quát (CSS Universal Selector)
Bộ chọn tổng quát của CSS cho phép chọn toàn bộ phần tử HTML trên trang.
CSS Selector cho nhóm (The CSS Grouping Selector)
Bộ chọn này có thể chọn tất cả phần tử HTML có cùng một định nghĩa kiểu cách. Việc sử dụng CSS Grouping Selector có thể giảm thiểu độ dài cho mã.
Bạn dùng dấu phẩy để phân tách các bộ chọn.
Khi mới tiếp cận với CSS, trên đây sẽ là các thông tin đầu tiên mà bạn cần quan tâm về ngôn ngữ này. Bạn hãy tham khảo hướng dẫn CSS cơ bản và ghi nhớ thật kỹ để áp dụng cho việc thiết kế website một cách hiệu quả hơn nhé.
