Một trong những tính năng nổi bật của iPadOS 18, hệ điều hành được trang bị cho chiếc iPad mini mới ra mắt trong tuần này, là tính năng mà Apple gọi là Math Notes. Có sẵn trong ứng dụng Calculator mới, Math Notes được gã khổng lồ công nghệ đến từ Cupertino mô tả có thể giúp người dùng “giải các biểu thức toán học, tạo và sử dụng các biến số, hoặc vẽ đồ thị phương trình, ví dụ như khi học các khái niệm mới trên lớp, lập ngân sách hàng ngày, lên kế hoạch sự kiện, cải tạo nhà cửa, và nhiều hơn nữa” bằng Apple Pencil.
Mặc dù Apple ca ngợi Math Notes là sự kết hợp giữa phần cứng, phần mềm và trí thông minh nhân tạo, thực tế là tính năng này còn liên quan đến khả năng tiếp cận. Trái với quan niệm truyền thống của nhiều giáo viên Toán, rằng không phải lúc nào chúng ta cũng có sẵn máy tính bên mình, hay máy tính không thể làm toán giúp chúng ta, Math Notes xuất hiện như một bằng chứng thép phản bác lại những ý kiến đó. Từ góc độ khả năng tiếp cận, Math Notes thực sự là một điều kỳ diệu đối với bất kỳ ai, dù là học sinh, sinh viên hay những người có khiếm khuyết khiến họ gặp khó khăn trong việc làm toán. Từ quá trình nhận thức đến việc viết ra các con số và ký hiệu, Math Notes không chỉ đơn thuần là một tiện ích. Ứng dụng này có thể giúp người dùng giải toán dễ dàng hơn theo cách mà chỉ Apple mới có thể làm, do họ vốn nổi tiếng với sự kiểm soát toàn diện hệ sinh thái của mình.
MathGPT mang lại cho tôi cảm giác tương tự về mặt khái niệm, dù cho cách thức hoạt động có thể không hoàn toàn giống.
Peter Relan là chủ tịch của công ty công nghệ giáo dục GotIt! Education, công ty sở hữu MathGPT. Relan, sinh ra tại một khu định cư cho người tị nạn ở Ấn Độ và đã di cư sang Mỹ từ năm 18 tuổi, chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn qua email rằng cha mẹ ông, dù nghèo nhưng vẫn cố gắng tằn tiện để có đủ tiền cho ông đi học ở ngôi trường mà ông mô tả là “ngôi trường tốt nhất ở Delhi.” Tại chính ngôi trường đó, Relan đã gặp một giáo viên Toán “xuất sắc”, người đã “khai sáng tôi với vẻ đẹp và tiềm năng của toán học”. Toán học, ông nói, là một minh chứng cho con đường dẫn đến cuộc sống tốt đẹp hơn tại Hoa Kỳ, khi Relan ghi danh vào UCLA để học ngành kỹ thuật máy tính. Để tự trang trải chi phí, ông đã trở thành gia sư Toán, một công việc mà Relan mô tả là “một khoảnh khắc trọn vẹn, cho phép tôi chia sẻ món quà hiểu biết về toán học với người khác”. Những trải nghiệm trực tiếp đã giúp ông thấy tận mắt cách mà toán học có thể là “cánh cổng dẫn đến những cơ hội tuyệt vời”, đặc biệt đối với những người giống như ông, vốn có xuất phát điểm kém may mắn hơn.
“Tôi đã chứng kiến cách mà việc giảng dạy toán học với chất lượng cao có thể mang lại sự tự tin, mở rộng cơ hội nghề nghiệp, và thay đổi hoàn toàn quỹ đạo của cuộc đời một người”, Relan lí giải về lý do toán học có sức hấp dẫn đối với ông. “Nhận thức này đã trở thành động lực cho niềm đam mê của tôi với MathGPT. Mặc dù chúng ta không thể nhân bản vô tính những người gia sư, ta có thể tận dụng sức mạnh của AI để đưa ra các giải pháp hỗ trợ học toán tốt hơn và dễ tiếp cận hơn, với tiềm năng giúp đỡ hàng triệu người”.
Theo Relan, MathGPT không chỉ mang tính tiện ích mà còn có một sứ mệnh lớn hơn là “phổ cập giáo dục toán học chất lượng cao”. Bằng cách kết hợp công nghệ AI tạo sinh tiên tiến với cái gọi là “chương trình giảng dạy được chọn lọc kĩ lưỡng”, MathGPT trở thành “một gia sư không thoả hiệp với gian lận, vô cùng nhẫn nại trong quá trình đồng hành cùng học viên và gia tăng khả năng giảng dạy của giáo viên”. Đối với học viên, Relan cho biết MathGPT cung cấp hỗ trợ cá nhân hóa 24/7 và hơn thế nữa. Đối với giáo viên, MathGPT đóng vai trò như một người giúp “tiết kiệm thời gian quản lý khóa học”.
Như tên gọi của nó, MathGPT hoạt động tương tự như ChatGPT: người dùng nhập vào một yêu cầu hoặc thông tin khác, hệ thống sẽ phản hồi dựa trên những dữ liệu đó. Theo trang web của MathGPT, phần mềm “hướng dẫn học viên về bất kỳ khái niệm hoặc vấn đề nào bằng cách gợi ý, chỉ dẫn và khuyến khích học viên trong suốt quá trình học tập của mình”. MathGPT không chỉ đơn thuần đưa ra câu trả lời; thay vào đó, “MathGPT hỏi học sinh những câu hỏi kích thích tư duy bên cạnh việc cung cấp tài liệu, từ đó giúp học sinh hiểu sâu hơn về các khái niệm quan trọng” với quy mô có thể mở rộng dễ dàng, nhằm tiếp cận từng học sinh với “trải nghiệm giảng dạy cá nhân hóa không giới hạn”.
MathGPT, hiện đang trong giai đoạn thử nghiệm tại hơn 30 trường cao đẳng cộng đồng trên toàn nước Mỹ, tồn tại vì, như Relan đã chia sẻ với tôi, nó “giúp học viên học toán ở bậc đại học mà không đưa ra câu trả lời trực tiếp, đồng thời giúp tự động hóa các tác vụ vốn tốn rất nhiều công sức của giáo viên như lên chương trình học, tạo bài tập và chấm điểm”. Hành trình hướng tới tính khả dụng rộng rãi của MathGPT diễn ra đúng thời điểm, vì việc Bang California thông qua Dự luật 1705 là dấu hiệu báo trước cho việc loại bỏ các lớp phụ đạo môn Toán tổ chức tại các trường cao đẳng cộng đồng của bang. Theo Relan, dự luật này trông có vẻ như sẽ giúp học sinh tốt nghiệp dễ dàng hơn, tuy nhiên mặt trái của nó lại khiến “giảm số lượng tuyển sinh và tăng sự chênh lệch đối với những học viên có hoàn cảnh khó khăn và học bán thời gian”. Ngược lại, MathGPT được phát triển với mục tiêu toàn diện hơn. Relan tự hào rằng phần mềm này đáp ứng “các tiêu chuẩn về khả năng tiếp cận, bảo mật và tuân thủ cao nhất” hiện nay, bao gồm Đạo luật Người khuyết tật Hoa Kỳ và Mẫu Tiếp cận Sản phẩm Tự nguyện. Hơn nữa, Relan cho biết một số tính năng mới của MathGPT bao gồm các thiết lập cho việc hỗ trợ bởi AI, cho phép học sinh tải lên tài liệu một cách dễ dàng và nhận phản hồi cá nhân hóa tức thì về mẫu tài liệu đó.
Nói về cảm nhận của người dùng, Relan cho biết phản hồi đối với các phiên bản beta rất tích cực. Tại các cơ sở giáo dục như De Anza, Fresno City College và Pasadena City College tại California, MathGPT đã có hơn 50.000 lượt tương tác với học viên, tương ứng với việc mỗi học viên nhận được thêm 12,8 giờ hỗ trợ bởi AI cho việc học so với thông thường. Relan chia sẻ thêm rằng một số giảng viên Toánđã rất hào hứng cho ông biết là “họ thấy sự cải thiện đáng kể trong điểm số của học sinh”.
“Các bài tập tôi giao cho học viên thông qua MathGPT hiện có điểm trung bình cao hơn một bậc so với các bài tập khác”, một phản hồi ẩn danh đã chia sẻ với tôi. “Học viên cũng chia sẻ với tôi rằng các em cũng nhận thấy sự khác biệt rõ rệt!”.
Về tương lai của MathGPT, Relan vẫn ấp ủ những giấc mơ lớn hơn.
“Tôi hy vọng MathGPT có thể trở thành một động lực thay đổi cho vô số học sinh, mở ra cơ hội và mang lại sự tự tin cần thiết để theo đuổi sự nghiệp trong nhóm ngành STEM”, ông nói. “Tôi rất hào hứng với tiềm năng của MathGPT trong việc tạo ra một tương lai công bằng hơn, nơi mỗi học viên đều có quyền tiếp cận với loại hình giảng dạy toán học có thể thay đổi cuộc đời họ – loại hình đã giúp tạo nên sự nghiệp của tôi ngày hôm nay”.
Got It Vietnam – nguồn: Forbes